بر اساس ضمیمه یکی از ایمیل‌های خطیب‌زاده، او ابتدا فهرستی از ۲۱ تحلیلگر ایرانی خارج از کشور را برای پیوستن به «شبکه جوانان» پیشنهاد کرد. اما مکاتبات بعدی نشان می‌دهد که تعداد افراد تایید شده یا افرادی که حاضر به همکاری شدند به حدود ۱۰ نفر کاهش یافت.

در اسناد به دست آمده، نام آرین طباطبایی در فهرست اعضای اصلی شبکه به چشم می‌خورد. طباطبایی در حال حاضر رئیس دفتر معاون وزیر دفاع آمریکا در امور عملیات‌ ویژه و جنگ‌های محدود است و در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ مشاور رسمی رابرت مالی بوده است. بر اساس عکسی که هیات روسی منتشر کرد، او همراه مالی در مذاکرات هسته‌ای در وین در سال ۱۴۰۰ حاضر بوده است. 

خطیب‌زاده در ایمیل دیگری که ۲۰ اسفند ۱۳۹۲ (۱۱ مارس ۲۰۱۴) ارسال شد، به زهرانی گفت: «ایده طرح کارشناسان ایران بین من و دو تن از کارشناسان جوان مورد بحث قرار گرفت که ما (من و شما) [آنها را] در کنفرانس پراگ ملاقات کردیم: یعنی آرین طباطبایی و دینا اسفندیاری. ما سه نفر توافق کردیم که هسته اصلی طرح کارشناسان ایران باشیم.»

اعضای این شبکه مقالاتی برای تبیین و دفاع از سیاست خارجی ایران و فعالیت‌های هسته‌ای و نظامی آن می‌نوشتند، با رسانه‌های معتبر مصاحبه می‌کردند، در کنفرانس ها حاضر می‌شدند و به دولت‌های غربی در مورد ایران مشاوره می‌دادند. در همه موارد، آنها خود را تحلیلگر مستقل معرفی می‌کردند.

یکی دیگر از اعضای اصلی شبکه، علی واعظ بود. مالی او را در سال ۱۳۹۱ در گروه بین‌المللی بحران استخدام کرده بود.

گروه بحران در مقاله‌ای که در ۱۳۹۴ در وب‌سایت خود درباره واعظ و نقش او در توافق هسته‌ای منتشر کرد، نوشته است او «مستظهر به اعتماد طرف‌ها به بی‌طرفی‌اش» بود و «آمریکا، روسیه، چین، آلمان، بریتانیا و فرانسه از واعظ، برای تبادل نظر از طریق تلفن، ایمیل یا دیدار حضوری در محل مذاکرات دعوت می کردند.»

مالی در سال ۱۳۸۱ بخش خاورمیانه و شمال آفریقا را در گروه بین‌المللی بحران تاسیس کرد و مدیریت این بخش را به عهده گرفت. پس از انتصابش در بهمن ۱۳۹۲ در شورای امنیت ملی کاخ سفید در دوران اوباما، مالی گروه بحران را ترک کرد، اما همچنان از واعظ به عنوان رابط خود با ظریف استفاده کرد. مدارک نشان می‌دهد که مالی، واعظ را به عنوان نماینده خود برای دیدار با مقامات ایرانی به وین فرستاده است.

واعظ در اسفند ۱۳۹۲ به همراه سه تن از اعضای ارشد گروه بین‌المللی بحران به تهران سفر کرد. آنها با اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور پیشین و رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام دیدار کردند. بر اساس ایمیلی از واعظ خطاب به زهرانی، مالی قصد داشت آنها را در این سفر همراهی کند اما برنامه‌اش، پس از انتصاب در دولت اوباما لغو شد.

طبق این اسناد، واعظ یک ماه پس از این دیدار، از طریق زهرانی خواستار ملاقات دیگری در وین شد.

زهرانی در ایمیلی به تاریخ ۱۴ فروردین ۱۳۹۳ (۳ آوریل ۲۰۱۴) از ظریف پرسید: «به  دستور رئیس قبلی خود مالی، علی واعظ به وین خواهد آمد. از گروه ما با چه کسی دستور میفرمایید دیدار کند؟»

این ایمیل نشان می‌دهد که مالی از رابطه نزدیک برخی از دستیاران و مشاوران خود با مقامات ایرانی اطلاع داشته است.

الیسا جابسون، مدیر ارشد تبلیغات در گروه بحران، در جواب به سوال ما درباره این ایمیل درز کرده از وزارت خارجه ایران گفت که دولت ایران در صورت‌بندی مساله یا اشتباه کرده یا عامدانه اطلاعات اشتباهی داده است. «تمام کارهای ما مستقل است. ما برای هیچ کسی به عنوان واسطه عمل نمی‌کنیم.»

«شبکه جوانان» همزمان دامنه نفوذ خود را به اندیشکده‌های اروپایی نیز گسترش داد و بر اساس ایمیل‌ها، با برخی از تحلیلگران ایرانی آنها رابطه برقرار کرد؛ از جمله الی گرانمایه، معاون رئیس بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای روابط خارجی اروپا، روزبه پارسی، رئیس بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در مؤسسه امور بین‌الملل سوئد و عدنان طباطبایی، از بنیانگذاران و مدیر عامل مرکز تحقیقات کاربردی همکاری با شرق.

شورای روابط خارجی اروپا و گروه بحران در اظهارنظرهایی جداگانه در مکاتبه با ما، وجود «طرح کارشناسان ایران» را تایید کردند، اما ارتباط آن با تهران را رد کردند.

یک سخنگوی شورای روابط خارجی اروپا به ایران اینترنشنال گفت: «در طول مذاکرات هسته‌ای بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ کارکنان شورا با مقامات اروپا، آمریکا و ایران دیدار داشتند تا درباره پیشرفت در مذاکرات جاری گفتگو کنند.»

این سخنگو گفت «تا آنجا که ما می‌دانیم، طرح کارشناسان ایران، طرحی با حمایت یک دولت اروپایی بود که اعضای شورای روابط خارجی اروپا گاهی در آن شرکت می‌کردند، اما در مدیریت آن نقشی نداشتند.» او از نام بردن این دولت اروپایی خودداری کرد.

شورای روابط خارجی اروپا گفت که کارکنانش مستقل هستند و به هیچ وجه به نمایندگی از دولت یا نهادی عمل نکرده اند.

جابسون از گروه بحران، در پاسخ‌ به پرسش‌های ما از علی واعظ و دینا اسفندیاری، به نمایندگی از سوی آنان، توضیحاتی را ارائه داد. او گفت که «طرح کارشناسان ایران»، «بستری غیررسمی» برای محققانی از سازمان‌های مختلف بود تا با مقام‌های ایرانی و موسسه مطالعات سیاسی و بین‌المللی دیدار داشته باشند.

جابسون گفت: «این ابزاری برای تسهیل گفتگوهای تحقیقاتی بود، نه نهادی رسمی که در آن کسی، شرکت‌کنندگان را هدایت کند… در آن زمان، تنها یکی از اعضای گروه بحران به این جلسات دعوت می‌شد و به جز آن، هیچ دخالتی در طرح کارشناسان ایران نداشت. یک محقق دیگر که با طرح کارشناسان ایران بیشتر درگیر بود، بعداً به کارکنان ما پیوست.»

او گفت «طرح کارشناسان ایران»، مورد حمایت مالی سازمان‌هایی اروپایی از جمله یک کشور اروپایی بود. او از نام بردن از آنها خودداری کرد.

اسناد بررسی شده نشان می‌دهد که مقامات ایرانی، ایده ابتدایی طرح کارشناسان ایران را مطرح کردند و اولین دیدار و دیدارهای بعدی این گروه را سازماندهی کردند. اسناد همچنین نشان می‌دهند که مقامات ایرانی ترکیب اولیه گروه را مشخص کردند و تاریخ و مکان جلسات را تعیین کردند. دعوت‌نامه‌های جلسات هم از جانب موسسه مطالعات سیاسی و بین‌المللی فرستاده شد. اسناد نشان می‌دهد که وزارت خارجه ایران هزینه‌ اجاره مکان‌های نشست‌ها را پرداخت کرده است.

عدنان طباطبایی از مرکز تحقیقات کاربردی همکاری با شرق در مکاتبه با ما از اظهار نظر درباره این ایمیل‌ها خودداری کرد و گفت این گزارش تحقیقاتی «بر پایه کذب و فرضیات اشتباه است.» او توضیحات بیشتری در این باره ارائه نداد. او همچنین این ایمیل‌ها را جعلی خواند.

هیچ‌یک از تحلیلگران دیگری که ایران‌اینترنشنال برای بررسی ایمیل‌های‌شان با آنان تماس گرفته است، مدعی جعلی بودن این ایمیل‌ها نشدند. همچنین مطالعه کارشناسی و فنی این ایمیل‌ها که توسط ایران‌اینترنشنال سفارش داده شده بود نیز حاکی از اصالت این اسناد است.

روزبه پارسی از مؤسسه امور بین‌الملل سوئد در پاسخ به سوال ایران‌اینترنشنال درباره این ایمیل‌ها گفت: «این برای تحلیل‌گران و دانشگاهیان امری کاملا طبیعی است که با مقامات و متخصصان طرف‌های مختلف در یک مذاکره یا تنش دیدار کنند تا بتوانند تجزیه و تحلیل خود را غنی‌تر کنند.»

بعد از نشست وین، مکاتبات بین این تحلیلگران و وزارت خارجه ایران به شدت افزایش پیدا کرد. تحلیلگران مقالات منتشر شده خود درباره ایران را در رسانه‌های غربی با مقامات وزارت خارجه ایران به اشتراک می‌گذاشتند.

کمتر از یک ماه پس از نشست وین، واعظ یکی از مقالات خود را در مورد راه‌حل‌های بن‌بست هسته‌ای ایران و غرب برای زهرانی ارسال کرد، تا قبل از انتشار بررسی شود. در آن زمان، او تحلیلگر ارشد ایران در گروه بین‌المللی بحران بود.

او در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ (۴ ژوئن ۲۰۱۴) به زهرانی ایمیل زد و مقاله‌ای را با عنوان «مخاطرات مفهومی دیپلماسی هسته‌ای با ایران» پیوست کرد و نوشت: «منتظر نظرات و بازخورد شما هستم».

این ایمیل در همان روز توسط زهرانی برای ظریف ارسال شد و این مقاله ۱۲ روز بعد با عنوان «دوراهی‌های کاذب در مذاکرات ایران» با تغییراتی جزیی در نشریه نشنال اینترست منتشر شد. معلوم نیست که ظریف تغییراتی را پیشنهاد کرده یا خیر، چرا که جواب او در این مجموعه ایمیل ها دیده نشد.

اغلب اندیشکده‌ها، سیاست‌های سختگیرانه‌ای را در مورد به اشتراک گذاشتن مقالات اعضای خود پیش از انتشار با افراد بیرون سازمان دارند.

جابسون از گروه بحران گفت «مسلما ما مقاله‌های‌مان را برای تایید، با هیچ نهاد و دولتی به اشتراک نمی‌گذاریم،» اما اضافه کرد آنان در عین حال، کارکنان‌شان را تشویق می‌کنند که متن‌های مرتبط را با سیاست‌گذاران به اشتراک بگذارند تا از صحت و بی‌طرفی آنها مطمئن شوند.

کمتر از یک هفته پس از نشست شبکه جوانان در وین، عدنان طباطبایی، ایمیلی به ظریف ارسال کرد و پیشنهاد داد که اعضای گروه، مقالاتی را برای انتشار به نام مقامات ایرانی آماده کنند.

او در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۳ (۱۹ مه ۲۰۱۴) در ایمیلی به ظریف گفت: «از دیدار شما در وین بسیار خوشحال شدم.»

او افزود: «پیشنهاد ما این است که به عنوان یک گروه، روی یک مقاله (۲۰۰۰ کلمه‌ای) در رابطه با مذاکرات جاری کار کنیم... ما سپس پیش‌نویس خود را برای شما ارسال می‌کنیم - می‌تواند کاملاً در اختیار شما باشد. به عنوان مثال، می‌تواند تحت نام یک مقام سابق منتشر شود - از طریق CSR یا موسسه مطالعات سیاسی و بین‌المللی - البته پس از اینکه شما و تیم‌تان این مقاله را بازبینی کردید.»

ظریف چهار روز بعد در پاسخ به عدنان طباطبایی، این پیشنهاد را پذیرفت و نوشت که «این مقالات یا سرمقاله‌ها» به نام‌های مختلف ایرانی و غیرایرانی خارج از کشور و همچنین مقامات سابق ایران منتشر شود. رونوشت پاسخ ظریف به زهرانی هم فرستاده شد.

به گفته یک منبع آگاه، عدنان طباطبایی پس از توافق برجام به عنوان مشاور با گروه بین‌المللی بحران کار می‌کرد. او به مقامات ارشد ایران دسترسی داشت و با آنان برای این اندیشکده مصاحبه می‌کرد. طبق وب‌سایت مرکز تحقیقات کاربردی همکاری با شرق، او همچنین مورد مشورت سیاستگذاران اروپایی است. عدنان طباطبایی رابطه فامیلی با آرین طباطبایی ندارد.

تقریباً سه هفته پس از نشست «شبکه جوانان» در وین، آرین طباطبایی و دینا اسفندیاری مقاله‌ای برای بولتن دانشمندان اتمی درباره نیازهای تامین سوخت هسته‌ای ایران نوشتند. طباطبایی لینک مقاله را برای زهرانی فرستاد و گفت: «همان‌طور که هفته پیش عرض کرده بودم من و دینا یک مقاله برای بولتن، راجع به سوخت هسته ای بوشهر نوشتم که امروز چاپ شد. تلاش ما این بود که نشان بدهیم که صحبت‌هایی که در غرب می‌شود که ایران نیاز به بیش از ۱۵۰۰ سانترفیوژ ندارد غلط است و نباید انتظار داشت که ایران، تعداد سانترفیوژها را آنقدر که برخی … می‌گویند کم کند.» این ایمیل در همان روز توسط زهرانی برای ظریف ارسال شد.

حدود یک ماه بعد، در ۱۹ تیر (۱۴ ژوئیه)، آرین طباطبایی لینک مقاله‌اش در بوستون گلوب را برای زهرانی فرستاد که به «پنج باور اشتباه درباره برنامه هسته‌ای ایران» می‌پرداخت. هدف این مقاله تبیین و توجیه فتوای علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره منع تولید و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای بود. برخی به دلیل بی‌اعتمادی عمومی به حکومت ایران و انعطاف ذاتی تفاسیر دینی، به صداقت این فتوا تردید دارند.

شبکه جوانان تصمیم گرفت دومین جلسه‌اش را در ۱۶ مهر ۱۳۹۳ در تهران برگزار کند، در حاشیه کنفرانسی که شورای روابط خارجی اروپا و مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی ترتیب داده بودند.

خطیب‌زاده در ایمیلی به تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۹۳ (۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴) به تخت‌روانچی گفت که در پی نشست شبکه جوانان در وین، این گروه فعال بوده، مقالاتی منتشر کرده و جلساتی تشکیل داده است. خطیب‌زاده گفت که زهرانی شرایط را برای یک کارگاه آموزشی یک روزه در تهران با «حضور هشت نفر از هسته مرکزی شبکه» مهیا کرده است.

این اسناد نشان می‌دهد که دستور کار این کارگاه یک‌روزه در تهران «متقاعد کردن  بدبینان داخلی و خارجی نسبت به توافق جامع [هسته‌ای]» و بازدید احتمالی از رآکتور تحقیقاتی تهران بوده است.

اندیشکده‌ها و دانشگاه‌های غربی از کانال‌های ارتباطی جدیدی که اعضای جوان‌شان با مقامات ایرانی برقرار کرده بودند، استقبال کردند. آن‌ها کارگاه‌های مشترکی با مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی در تهران ترتیب دادند و نشست‌‌های‌شان در پایتخت‌های غربی با سخنرانی‌ها و حضور مقامات ارشد ایرانی از جمله زهرانی و ظریف شلوغ و جذاب شد.

با این حال، برخی از این تحلیلگران ایرانی به جای اینکه به عنوان واسطه عمل کنند، در خفا ارتباطاتی با مقامات ایرانی شکل دادند و آشکارا از موضع جمهوری اسلامی در رویدادها و مناظرات دفاع کردند.

آرین طباطبایی در ایمیلی به تاریخ ۶ تیر ۱۳۹۳ (۲۷ ژوئن ۲۰۱۴) به زهرانی اطلاع داد که با شاهزاده سعودی، ترکی بن‌ فیصل، سفیر سابق عربستان سعودی در آمریکا، در ترکیه ملاقات کرده و ترکی‌ بن‌ فیصل از او برای سفر به عربستان دعوت کرده و به همکاری علاقه نشان داده است. طباطبایی در ادامه پرسید: «مايلم نظر شما را بدانم كه آيا چنین كارى جالب است برای‌تان؟»

او همچنین اشاره کرد که دانشگاه بن گوریون در اسرائیل، او را به یک کارگاه آموزشی در مورد کنترل تسلیحات و برنامه هسته‌ای ایران دعوت کرده است. آرین طباطبایی پرسید: «خواستم نظر شما را هم بپرسم و ببينم اگر شما فكر می‌كنيد دعوت را بپذيرم و بروم.»

زهرانی در همان روز پاسخ داد: «با توجه به مجموعه ملاحظات، به نظر می‌رسد مورد عربستان خوب باشد، ولی مورد دوم [اسرائیل] بهتر است انجام نشود.» 

چند ساعت بعد طباطبایی پاسخ داد: «از راهنمایی شما بسیار متشکرم. برای عربستان اقدام خواهم کرد و شما را در جریان پیشرفت قرار خواهم داد.»

تحقیقات ما نتوانست هیچ مدرکی مبنی بر سفر طباطبایی به اسرائیل برای این کنفرانس پیدا کند، اگرچه کتاب‌ها و گزارش‌های تحقیقاتی‌اش نشان می دهد او با چند مقام ارشد اسرائیلی مصاحبه کرده است. دانشگاه بن گوریون به تقاضای ما درباره اطلاعات بیشتر پاسخ نداد.

دو هفته بعد، در ۱۹ تیر ۱۳۹۳ (۱۰ ژوئیه ۲۰۱۴)، طباطبایی ایمیلی از مرکز بلفر وابسته به دانشگاه هاروارد دریافت کرد که از او پرسیده بود آیا می‌تواند در نشست توجیهی اعضای کمیته‌های روابط خارجی، نیروهای مسلح و اطلاعاتی در کنگره آمریکا درباره توافق هسته‌ای ایران شرکت کند. در کنار او، دو استاد دانشگاه هاروارد، گری سیمور و ویلیام توبی نیز دعوت شده بودند که طباطبایی معتقد بود از مخالفان سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران هستند.

طباطبایی همان روز به زهرانی خبر داد و از او راهنمایی خواست: «من قرار شده است بروم به کنگره برای صحبت راجع به برنامه هسته‌ای. در روزهای آینده مزاحم‌تان می شوم. چون هم ویل و هم گری، نظرشان در مورد ایران مساعد نیست، کمی مشکل خواهد بود.» زهرانی دو روز بعد ایمیل را برای ظریف فرستاد.

بر اساس ایمیل‌ها، در ۱۲ خرداد ۱۳۹۳ (۲ ژوئن ۲۰۱۴)، آرین طباطبایی در کنفرانسی در ایران شرکت و در همان سفر در مورد پروژه همکاری با مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی گفت‌وگو کرد. از ایمیل‌ها مشخص نیست که آیا قرار بوده برای این همکاری، پولی پرداخت شود یا نه.

او نوشت: «برای من بسیار مغتنم خواهد بود که پیش از جلسات با دیگران، خدمت شما برسم تا درباره پیشنهاد شما برای ادامه طرح من در دفتر مطالعات، صحبتی بکنیم.»

آرین طباطبایی از سال‌ ۱۴۰۱ برای وزارت دفاع آمریکا کار می‌کند و در حال حاضر دارای مجوز امنیتی صادر شده از سوی دولت ایالات متحده است.

یک مقام ارشد سابق آمریکایی در گفتگو با ایران‌اینترنشنال بعد از شنیدن موارد فوق گفت که اطلاع از وجود رابطه‌ای از این نوع بین آرین طباطبایی و یک دولت خارجی، به خصوص ایران، باید مانع از دریافت چنین مجوز امنیتی برای او می‌شد.

این مقام ارشد پیشین آمریکایی به ما گفت: «چه او رسما خود را به عنوان عامل یک دولت خارجی ثبت کرده باشد یا نه، مجوز امنیتی نباید به او داده می‌شد، زیرا او با یک قدرت متخاصم تعاملاتی داشته تا بر سیاست ایالات متحده تاثیر بگذارد.»

وزارت امور خارجه آمریکا و پنتاگون از اظهارنظر درباره محتوای مکاتبات مرتبط با طرح کارشناسان ایران امتناع کردند، اما گفتند که آنها از آرین طباطبایی و فرآیند تأیید صلاحیت امنیتی او دفاع می‌کنند. پنتاگون در بیانیه‌ای گفت: «صلاحیت دکتر طباطبایی به عنوان شرطی برای استخدامش در وزارت دفاع به درستی و تمامی بررسی شده است.»